• Beranda
  • Berita
  • Umum
  • Musik & Lagu
    • Daftar Lagu Buku Ende
    • Daftar Lagu Buku Nyanyian
  • Pariwisata
  • Etnis Batak
    • Angkola Sipirok Mandailing
    • Karo
    • Pakpak Dairi
    • Simalungun
    • Toba
  • Sejarah
  • Humor
  • Download Area
  • Donasi
BatakPedia
  • Beranda
  • Berita
  • Umum
  • Musik & Lagu
    • Daftar Lagu Buku Ende
    • Daftar Lagu Buku Nyanyian
  • Pariwisata
  • Etnis Batak
    • Angkola Sipirok Mandailing
    • Karo
    • Pakpak Dairi
    • Simalungun
    • Toba
  • Sejarah
  • Humor
  • Download Area
  • Donasi
No Result
View All Result
  • Beranda
  • Berita
  • Umum
  • Musik & Lagu
    • Daftar Lagu Buku Ende
    • Daftar Lagu Buku Nyanyian
  • Pariwisata
  • Etnis Batak
    • Angkola Sipirok Mandailing
    • Karo
    • Pakpak Dairi
    • Simalungun
    • Toba
  • Sejarah
  • Humor
  • Download Area
  • Donasi
No Result
View All Result
BatakPedia
No Result
View All Result
Home Budaya

Pemahaman Paradaton Adat Batak Pudun Saut

BatakbyBatak
20 September 2019
inBudaya, Tokoh, Umum
0 0
0
9 Fakta Menarik Kebudayaan Suku di Sumatera Utara
Share on FacebookShare on TwitterShare on WhatsAppShare on Line

Batakpedia.org– Pemahaman Paradaton Adat Batak Pudun Saut

I. Ragam Goar “ Marhata Sinamot”
a. Marhata Sinamot:
Manghatai langsung di jolo ni raja mangajana na hombar tu rencana ulaon unjuk; ( didia ulaon, sinamot, upa tulang, ulos, jambar dll). Anggo aslina boi do ndang adong kesepakatan di namarhata sinamot, sehingga perkawinan gabe sundat manang ditunda dipaganjang tingki
Anggo nuaeng on, hira dos do pangantusion namarhata sinamot dohot pudun saut. Anggo dung do adong marhusip (nunga sude disepakati) apalgi nunga “martumpol” lapatanna tinggal pengesahan secara adat aha naung nihatai di na marhusip

.b. Pudun Saut:
Pengesahan secara adat (dijolo ni sude raja) aha naung menjadi kesepaktan naung dihatai hasuhuton na dua ditingki marhusip
Sian pangantusion on, “ Pudun Saut” nama goaron aha na nidokna “marhata sinamot” nuaeng, alana nunga sudena jolo dihatai di marhusip dohot nunga diulahon acara “martumpol” asing ni anggota gereja na so patupahon acara martumpol. Jadi napinamas nuaeng on : “Pudun Saut” do goarna ndang marhata sinamot be.

II. Ragam Goar ni Sinamot1. Sinamot SitombolUlaon adat nagok dialaman ni parboru, dohot sinamot hibul, terpisah sian suhi ampang naopat godangna 40% Na 40% dibagi oleh pangamai, pamarai, simolohon dohot tulang, masing-masing 10%. Sude namosok ( daging kerbau dan keperluan makanan) ditanggung paranak. Sebalikna, parboru mangalehon juhut songon ganti ni dengke na digoari sila sian jenis lombu sitio-tio (tong do diusung dengke) dohot ogung sabangunan songon sarana “tata ibadah” tradisional.

Catatan :

Pemahaman na deba sinamot sitombol ima godang ni sinamot naung disepakati , nunga disi sude (lump sump) kewajiban-kewajiban paranak asing ni panandaion di alaman tu suhi ni ampang na opat ni parboru (pangamai, pamarai, pariban, tulang), lapatanna masing-masing paranak dohot parboru masinangkohi tangga ni balatukna be, alai di parboru ulaon.2. Sinamot “Hibul”.
Sarupa dohot sinamot sitombol alai gondang dohot dengke sila dang diwajibkan jala alaman ulaon unjuk dang ingkon di alaman ni parboru, alai hombar tu kesepakatan nama.3. Sinamot “Rambu Pinungu”.
Rambu pinungu ima godang ni sinamot naung disepakati , nunga disi sude (lump sump) kewajiban-kewajiban paranak asing ni panandaion di alaman tu suhi ni ampang na opat ni parboru (pangamai, pamarai, pariban, tulang), lapatanna masing-masing paranak dohot parboru masinangkohi tangga ni balatukna be.

Tekhnis mangulahon, dipatorang do anon di “Buku Pedoman Acara Perkawinana Adat Na Gok

”III. Si Jalo Sinamot

Opat (4) bagian si jalo sinamot:
1. Sijalosinamot, apala bona ni hasuhuton, pangintubu boru muli2. Sijalo todoan
a. Tulang ni boru muli
b. Pamarai, salah satu suhut namartinodohon
c. Simandokkon, iboto ni boru muli naung sohot
d. Pariban, haha manang anggi ni boru muli naung sohot
3. Sijalo Pingganpangan, tutur na solhot manang paidua ni partodoan
4. Sijalo Upamanggohi, tutur na asing, surung-surung manang pasituak na tonggi angka natuatua na asing

IV. Na taripar sian Parboru tu Paranak

Tolu (3) na taripar sian Parboru tu Paranak
1. Taripar sian Suhut Parboru tu Paranak
a. Pauseang, ulos na so ra buruk
b. Ulos Pasamot/Pansamot dohot ulos hela
2. Ulos herbang sian Partodoan ni Parboru tu Partodoan ni Paranak:
a. Tu Pamarai, haha anggi ni natoras ni Pangoli.
b. Tu Simanggokhon, haha/ anggi ni Pangoli
c. Tu Namboru ni Pangoli
d. Tu sihunti ampang, iboto ni Pangoli
Partodoan ni Paranak on, didok do tong songon suhi ampang na opat ni Paranak.
3. Ulos ulos, manang ulos tonunon sadari, tu tutur na asing na ginokkon ni Paranak.V. Juhut, Parjuhut

Juhut (daging yang dimakan na niusung paranak) dan parjuhut (jenis hewan utuh yang dijadikan makanan) dalam acara adat na gok perkawinan, mansai bagas do maknana.
Hewan Parjuhut na binoan manang diserahkan paranak tu parboru , ingkon sada hosa na utuh songon simbol ganti ni hosa manusia (boru) na diserahkan parboru tu paranak.
Sai hewan na tumimbo do (horbo) dibaen parjuhut, jala juhut na niusung paranak holan parboru do mangallang i. Songon sipanganon ni paranak dibaen parboru ma lombu sitio-tio singkat ni dengke na ginoaran “ sila”.
Anggo aslina holan daging na niusung ni paranak i do na dipangan di ulaon unjuk i. Hombar tu tudu-tudu ni sipanganon i do juhut na pinangan i.
Jadi molo tudu-tudu sipanganon horbo, ba daging ni horbo i na diseat i ma sipanganon. Molo lombu sitio-tio tudu-tudu ni sipanganon, daging ni lombu i ma napinangan. Lapatanna ndang boi holan tudu-tudu sipanganaon sajo lombu sitio-tio sipanganon manuk, alana secara filosofi ndang juhut namarhosa (sian sada hosa) na utuh be i. Molo tarjadi na songon on, holan jagar-jagar (rambingan) nama tudu-tudu ni sipanganaon i, na menjadi pelecehan tu makna ni parjuhut i, jala melecehkan pengorbanan ni parboru i sandiri naung mangalehon boruna i.

horbo

VI. Tudu-tudu ni Sipanganon & Jambar.1. Tudu-tudu ni sipanganon.
Bukti sada hosa (hewan) na utuh do na binoan i. Porlu botoon, di huta ni parboru pe ulaon, paranak do na mamboan parjuhut i. Lapatan filosofina paranak do mangalai lombu/horbo i tu huta ni parboru jala halahi do paturehon/mangalompa.2 Jambar
Jambar, ima namargoar ditamba bagian naasing na sibagihonon songon hatorangan mengenai jambar, songon tanda penghargaan, pengakuan legitimasi kehadiran ni angka raja na ro hombar tu status manang fungsi ni nasida di ulaon i. Pedoman parjambaran naung disepakati di Batam (Solup Batam) ima:

Pedoman Parjambaron di Ulaon Unjuk

NoGoar ni JambarHASAHATANNA
Pinahan LobuLombu Sitiotio *
(Jambar Masak)
ParboruParanakParboruParanak
(1)ULU
aNamarngingi parhambirangTulangTulang
bNamarngingi parsiamunTulangTulang
cPanahui SiamunBoruBoru
dPanahui hambirangBoruBoru
eOsangHula-hulaHula-hula
(2)Aliang (a) Rungkung/½½
(3)Panamboli *
(5 rusuk)
himpalhimpal
(4)S oit2222
(5)Handang/Rusuk/ Somba-somba ( 3 rusuk)2121
(6)Upasira/Ihurhimpalhimpal

Onma sebagai pedoman, alai na mengikat hula-hula ma namangalehon tu paranak jambar songon “ulu dengek mulak” hombar paradaton di huta i, alana paranak nunga menyerahkan “ tudu-tudu ni sipanganon /panggoari ni sipanganon” tu parboru hombar tu mkana juhut & parjuhut naung pinatorang di bagian

VII. Dengke.

Molo mangihuthon tradisi, religius magis dengke sakral mempunyai kekuatan magis, sada sarana ni hula-hula laho mamasu-masu mamindahon sahalana tu boruna. Ala ni sian hula-hula/pihak na adong alur mamindahon sahala do na adong maknana napasahat dengke. Ala na di hakaristenon hita, simbol nama i, ndang adong be nilai sakral na.

Ala ni i di tingki Acara Adat Perkawinan, naengma holan “dengke ni hula-hula” napinasahat secara khusus/ dohot acara dung dipasahat paranak tudu-tudu ni sipanganon asa tangkas makna dohot nilai luhur ni adat i. Alana molo na asing sarupa dipasahat ndang gabe sarupa nama dohot na asing gabe mago nilai dohot makna ni dengke hula-hula i. Molo tung adong pe dengke naasing dipasahat ma i rup boras dpramasuk nasida, dicatat jala digorahon ma angka ise si usung dengka.

VIII. Ulos Herbang. (Bereng pemahaman makna ni ulos)Ulos Namarhadohoan

NoUraian Yang MenerimaKeterangan
AKepada Paranak
1Pasamot/PansamotOrang tua pengenten pria
2HelaPengenten
BPartodoan/Suhi Ampang Naopat
1PamaraiKakak/Adek dari ayah pengenten pria
2SimanggokkonKakak/Adek dari pengenten pria
3NamborunyaSaudra perempuan dari ayah pengenten pria
4Sihunti AmpangKakak/Adek perempuan dari pengenten pria

Ulos Kepada Pengenten

NoUraian Yang MangulosiKeterangan
ADari Parboru/Partodoan
1Pamarai 1 lembar, wajibKakak/Adek dari ayah pengenten wanita
2SimandokkonKakak/Adek laki-laki dari pengenten wanita
3Namborunya (Parorot)Iboto dari ayah pengenten wanita
4ParibanKakak/Adek dari pengenten wanita
BHula-hula dan Tulang Parboru
1Hula-hula1 lembar, wajib
2Tulang1 lembar, wajib
3Bona Tulang1 lembar, wajib
4Tulang Rorobot1 lembar, tidak wajib
CHula-hula dan Tulang Paranak
1Hula-hula1 lembar, wajib
2Tulang1 lembar, wajib
3Bona Tulang1 lembar, wajib
4Tulang Rorobot1 lembar, tidak wajib

Catatan: Hula-hula namarhahamaranggi dohot hula-hula anak manjae ndang ingkon ulos tanda holong nasida boi ma nian bentuk hepeng, songon na pinatorang. Songoni angka na asing na marholong ni roha. (halakhita)

Previous Post

Rumah Baca Holong : Bakti Untuk Negeri

Next Post

Pemkab Simalungun gelar pesta budaya di Parapat

Next Post
Pemkab Simalungun gelar pesta budaya di Parapat

Pemkab Simalungun gelar pesta budaya di Parapat

Please login to join discussion

Dukung Pengembangan BatakPedia

Detail Informasi Donasi

atau donasi langsung dari paypal :

Menjadi Penulis

Ingin berkontribusi menjadi penulis di BatakPedia?
Silahkan segera Daftar atau Login

Ikatlah ilmu pengetahuan dan bagikan dengan cara menuliskannya

Ensiklopedia Budaya Batak

Batakpedia menyajikan berita, budaya, musik, pariwisata, politik, ekonomi, tokoh,dan ragam lainnya yang bersumber dari berbagai situs dan narasumber resmi

Menjadi Penulis

batakpedia.org membuka kesempatan kepada siapapun dengan latar belakang apapun untuk bergabung menjadi kontributor.

Bagi yang ingin bergabung menulis, kirimkan contoh artikelnya ke email bonpascamp@gmail.com

Untuk informasi lebih lanjut, silahkan kunjungi halaman berikut ini.

Telusuri Berdasarkan Kategori

  • Angkola Sipirok Mandailing
  • Berita
  • Budaya
  • Buku Ende
  • Buku Nyanyian
  • Humor
  • Karo
  • Musik & Lagu
  • Opini
  • Pakpak Dairi
  • Pariwisata
  • Pengembangan
  • Sejarah
  • Simalungun
  • Toba
  • Tokoh
  • Umum
  • Situs Ofisial
  • Kamus
  • Pedoman Media Siber
  • Menjadi Penulis
  • Tentang
  • Donasi
  • Advertising
  • Hubungi Kami

Ensiklopedia Budaya Batak. ©2009 Sunardo Panjaitan . All rights reserved Official site | Wiki | Forum | Sourceforge | Twitter| Facebook

No Result
View All Result
  • Beranda
  • Berita
  • Umum
  • Musik & Lagu
    • Daftar Lagu Buku Ende
    • Daftar Lagu Buku Nyanyian
  • Pariwisata
  • Etnis Batak
    • Angkola Sipirok Mandailing
    • Karo
    • Pakpak Dairi
    • Simalungun
    • Toba
  • Sejarah
  • Humor
  • Download Area
  • Donasi

Ensiklopedia Budaya Batak. ©2009 Sunardo Panjaitan . All rights reserved Official site | Wiki | Forum | Sourceforge | Twitter| Facebook

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
 

Memuat Komentar...
 

Anda harus log masuk untuk menerbitkan komentar.